Mới đây tại Anh, Công ty thương mại điện tử Amazon đã được chấp thuận thí điểm giao hàng bằng máy bay cỡ nhỏ không người lái (drone) trên quy mô nhỏ. Trong tương lai gần, drone được kỳ vọng sẽ đảm nhiệm một phần công việc của những người giao hàng (shipper).
Dùng drone giao hàng – hướng đi tiềm năng
Drone có khả năng vận chuyển những món hàng kích thước nhỏ một cách nhanh chóng mà không gặp các vấn đề như tắc đường, chi phí nhân công đắt đỏ hoặc ngừng trệ do đình công. Ngoài Amazon, danh sách công ty công nghệ cao đầu tư vào lĩnh vực này có cả gã khổng lồ Google.
Tuy nhiên trên thực tế, cuộc thử nghiệm giao hàng bằng drone đầu tiên tại Mỹ vào năm 2015 do Công ty Flirtey thực hiện. Nhà sản xuất drone này đã hợp tác với NASA và các đơn vị khác để trình diễn hoạt động chuyển giao thiết bị y tế tại vùng nông thôn và vận chuyển các mẫu máu từ tàu về bờ nhằm chứng minh khả năng sử dụng drone để hỗ trợ các hoạt động ứng cứu thảm họa.
Hoạt động giao hàng tự động vẫn chưa được chứng minh trên thực tế, nhưng có lẽ sẽ là một hướng đi tiềm năng.
Có hai loại drone: Loại điều khiển từ xa và loại bay tự động. Drone điều khiển từ xa hoạt động dựa trên tín hiệu thu từ camera và các cảm biến, giúp phát hiện, tránh các vật thể trên đường bay. Phần lớn các drone được dẫn đường bằng hệ thống định vị vệ tinh GPS đều có khả năng bay và treo phía trên một địa điểm nhất định với độ chính xác tính bằng mét.
Một chiếc máy bay không người lái của hãng DHL (Đức) đang vận chuyển hàng. Ảnh: Wired.
Do đó về kỹ thuật, drone giao hàng tận sân nhà là điều khả thi. Amazon đang có tham vọng lắp các thiết bị có thể chở khoảng 25kg trong phạm vi 10km. Phần lớn drone hiện nay chỉ có thể mang một hộp nhỏ nặng 1-2kg.
Máy bay không người lái có an toàn?
Drone không gây khó khăn gì lớn đối với hầu hết các loại máy bay bởi chúng không bay cao quá 120m, không xâm phạm không phận của hàng không dân dụng và quân sự; nhưng cần hạn chế chúng hoạt động quanh các sân bay để tránh ảnh hưởng đến việc cất cánh và hạ cánh của máy bay.
Drone cũng cần có khu vực hạ cánh an toàn và đảm bảo không bị quấy nhiễu. Việc hạ cánh giữa phố đồng nghĩa với khả năng gặp rắc rối, do đó các công ty giao hàng bằng drone chắc chắn sẽ không phục vụ những vị khách sống trong chung cư và không có vườn riêng.
Do hạn chế về tầm xa, drone phù hợp với hình thức giao hàng đến một điểm trung chuyển gần nhà. Hình thức này vẫn được một số công ty vận chuyển hàng hóa sử dụng: Họ giữ hàng tại một kho chứa tại khu dân cư và chuyển nó đến khách hàng bằng dịch vụ giao nhận.
Theo quy định hiện hành tại Anh, drone không được tiếp cận bất kỳ phương tiện, tòa nhà hay người nào trong vòng bán kính 50m, với khu đông dân cư là 150m; không được cách xa người điều khiển quá 500m. Quy định này chắc chắn ảnh hưởng không nhỏ đến khả năng dùng drone cho dịch vụ giao hàng hoặc viễn thám.
Nhưng Amazon đã được chấp thuận thử nghiệm mang theo 2,3kg ở độ cao dưới 120m và đặc biệt không cần trong tầm nhìn của người điều khiển, cũng như được phép tiếp cận gần hơn với nhà cửa và con người. Các chuẩn mực pháp lý về vấn đề này vẫn đang được cân nhắc và việc nới lỏng quy định sẽ mất không dưới vài năm tùy theo quốc gia.
Tính an toàn của công nghệ drone hiện vẫn chưa được chứng minh chắc chắn, nhưng việc hạn chế kích thước drone, địa điểm và khoảng thời gian hoạt động của chúng là một cách giảm thiểu rủi ro cho con người và tài sản dưới đất.
Khả năng kiểm soát các vật thể bay này tại mọi thời điểm khi cần là một trong các tiêu chí quan trọng. Các sai sót như đột ngột chuyển hướng theo phương thẳng đứng có thể sẽ khiến drone cản đường hàng không. Khả năng bảo đảm an toàn trước hacker cũng sẽ là yếu tố quan trọng cần tính đến để đảm bảo drone không trở thành vũ khí trong tay kẻ xấu.
Công nghệ giúp đưa hàng hóa lên trời bằng các drone trang bị đa dụng hiện đã tồn tại trên thực tế. Tuy nhiên, để drone thay thế người giao hàng thì phải có nhiều hơn nữa những cải tiến về mặt quản lý và công nghệ, trong đó một trong những yếu tố quan trọng nhất là hiệu quả chi phí.Ngọc Hoan
