Trên thế giới có hàng trăm công trình kiến trúc dưới nước bí ẩn như nhà thờ, kim tự tháp, thành phố, làng mạc. Mỗi công trình ẩn chứa biết bao biến cố của lịch sự, thời gian và mê hoặc mọi người với kiến trúc cổ xưa tuyệt đẹp.
Sau một trận hạn hán, đền Santiago bất ngờ nổi lên giữa lòng sông Grijalba ở miền nam Mexico. Ngôi đền được xây dựng vào thế kỷ 16, rồi bị bỏ hoang vì một đợi dịch bệnh lớn vào thế kỷ 18 và sau đó ngập dưới nước 30m khi người ta xây dựng ở đây một con đập. Khi phát lộ, công trình này không có mái, dài hơn 60m, cao khoảng 10m.
Kim tự tháp Yonaguni bí ẩn dưới đáy biển ở phía nam quần đảo Ryukyu, Nhật Bản được một thợ lặn tình cờ phát hiện năm 1985. Đây là kiến trúc đá cổ đồ sộ, dài 100m, có dạng bậc thang. Một số người cho rằng kim tự tháp dưới biển này được hình thành do hoạt động kiến tạo của trái đất, số khác cho rằng đây là phần còn lại của nền văn minh Thái Bình Dương.
Năm 2014, người dân Cumbria, Anh sợ hãi khi thấy một ngôi làng nông nghiệp nổi lên giữa hồ chứa nước Haweswater Reservoir. Đây là làng Mardale Green bị nhấn chìm xuống đáy hồ vào năm 1930 để xây dựng hồ chứa nước phục vụ các thành phố lân cận của Manchester và khi hạn hán, ngôi làng đã hiện lên.
Thành phố Pavlopetri nằm ở độ sâu 3 – 4 mét ngoài khơi phía nam đảo Laconia, Hy Lạp là một trong những thành phố dưới đáy đại dương nổi tiếng nhất thế giới. Pavlopetri được hình thành khoảng năm 1600 – 1150 trước công nguyên và từng là thành phố cảng thịnh vượng nhất ở Địa Trung Hải. Hiện nay, công trình còn sót lại nền móng của đường phố, tòa nhà và những ngôi mộ đá.
Vòng tròn gỗ Seahenge được phát hiện ở bờ biển Home-next-to-Sea, Norfolk, Anh tương tự như vòng tròn đá Stonehenge nổi tiếng. Vòng tròn này có niên đại vào năm 2049 trước Công nguyên. Các nhà khoa học cho rằng đó là nơi chôn cất của người chết và bị ngập sâu trong nước. Năm 1990 khi bờ biển bị xói mòn đã hé lộ công trình kiến trúc dưới nước độc đáo này.
Đền Shore và 6 ngôi đền khác được phát hiện ở ngoài khơi bờ biển Tamil Nadu, phía nam Ấn Độ nhưng chỉ có ngôi đền này còn kiến trúc nguyên vẹn. Các nhà sử học cho rằng, hệ thống đền này được xây dựng từ triều đại vua Pallava vào thế kỷ thứ 7 trước Công nguyên.
Năm 1990, các nhà khảo cổ học phát hiện cung điện hoành tráng của nữ hoàng Ai Cập Cleopatra ở ngoài khơi Alexandira, vịnh Aboukir. Cung điện này bị chìm dưới đáy biển từ 1.600 năm trước có thể do động đất và thủy triều.
Năm 2001, một nhóm khảo cổ khám phá hồ Fuxian, Vân Nam, Trung Quốc và phát hiện thành phố cổ bí ẩn dưới đáy hồ. Di tích của thành phố này còn lại là một bộ sưu tập lớn các tòa nhà, trong đó có 8 cấu trúc kim tự tháp và nhiều đồ tạo tác bằng đá. Thành phố này được cho là một phần của vương quốc Điền từ giữa thời kỳ Chiến Quốc cho đến Đông Hán.
Ở làng chài ven biển thành phố Port Royal, Jamaica có tàn tích của một thành phố chìm sâu dưới đáy biển. Tàn tích này là một phần lớn của thành phố Port Royal thế kỷ 17 – nơi được mệnh danh là thành phố của những tên cướp biển và là thành phố nguy hiểm nhất thế giới thời đó. Năm 1692, ba trận động đất và một cơn sóng thần đã nhấn chìm hầu như toàn bộ Port Royal xuống đáy đại dương.
Thị trấn Eidum nằm sâu dưới nước ở bờ biển Wadden, quần đảo North Frisian, tây bắc nước Đức. Eidum được xây vào đầu thế kỷ 14 và đến năm 1436 thì nó biến mất hẳn sau một trận lũ lớn. Sau đó, người ta xây dựng khu định cư mới và là thị trấn Westerland ngày nay. Hiện nay, khi thủy triều xuống thấp, người ta vẫn nhìn thấy tàn tích của công trình kiến trúc dưới nước của thị trấn Eidum xưa kia.
