Mứt, hạt dưa, hạt bí hay hướng dương thường được sấy khô để bảo quản ngoài ra còn sử dụng màu công nghiệp chứa nhiều kim loại nặng gây hại cho sức khỏe.
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm – Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết: “Các loại hạt như hạt dưa, hạt bí, hạt hướng dương, hạt dẻ cười… ở Việt Nam thường được dùng để ăn đệm, ăn vặt. Các loại hạt này đều có vị thơm ngon và có nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Do hạt dưa, hạt bí, hạt hướng dương … có nhiều tinh dầu nên dễ gây nấm, mốc làm xuất hiện các chất gây ung thư như: Aflatoxin, ozchatoxin. Để tránh hạt bị ẩm mốc, người ta thường dùng phương pháp sấy khô rồi bảo quản trong bao bì kín. Tuy nhiên, nhiều cơ sở sản xuất lại đưa chất bảo quản độc hại vào để chống mốc. Mặc dù khi ăn những loại hạt trên ta phải bỏ vỏ nhưng chỉ cần cắn và tiếp xúc với vỏ hạt đã dính hóa chất độc hại. Điều này càng nguy hiểm hơn khi chúng ta sử dụng loại hạt dẻ cười bởi chúng có thể nhiễm độc cả bên ngoài lẫn bên trong”.
Cũng theo PGS.TS Duy Thịnh, nếu dùng các hóa chất chống mốc để bảo quản hạt bí, hạt dưa, hạt hướng dương… sẽ sinh độc trong cơ thể, tích lũy dần dần sẽ làm tổn thương gan, thận, lây dần gây ung thư. Vì vậy, để hạn chế khả năng nhiễm độc khi ăn các loại hạt trên…, người tiêu dùng nên mua các loại hạt còn sống sau đó rửa sạch bằng nước để ráo rồi mới rang chín.
Thời điểm này nhiều gia đình đang chuẩn bị mua sắm các loại bánh, mứt kẹo và các loại hạt để ăn Tết. Trong bối cảnh thực phẩm “bẩn” tràn lan thì việc chọn được những sản phẩm chất lượng, an toàn, giá cả hợp lý là điều mà các chị em nội trợ luôn trăn trở.
GS Nguyễn Thùy Châu, Chuyên gia về nấm mốc – Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, cho biết: “Thực phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng có thể bị nhiễm các độc tố nấm, mốc, bảo quản bằng hóa chất độc hại”.
Các chuyên gia đã chỉ ra một vài lưu ý khi chọn một số loại thực phẩm Tết dễ bị nấm, mốc như mứt, hạt dưa.
Với hạt bí
Nên chọn những hạt hạt đều và có màu trắng hơi ngả vàng, không quá to hoặc không quá nhỏ. Các đường viền quanh hạt rõ ràng, không bị đứt, hạt ngon là hạt khi ép vào giữa hai ngón tay chắc hạt, không lép.
Hạt dưa
Hạt dưa cũng là thực phẩm không thể thiếu của các gia đình trong ngày Tết. Đây là loại hạt dễ bị tẩm, nhuộm các loại hóa chất độc hại như rhodamine B. Đây là chất hóa học dùng để nhuộm quần áo, vốn bị cấm tuyệt đối trong thực phẩm và thuốc. Nếu ăn hạt dưa nhuộm Rhodamine B lâu dài sẽ suy gan, thận và mắc bệnh ung thư.
Để tránh mua phải hạt dưa bị tẩm hóa chất cũng như hạt dưa kém chất lượng, Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo người tiêu dùng nên lưu ý những điểm sau:
– Hạt dưa nhuộm bằng phẩm màu công nghiệp (dùng trong nhuộm vải sợi…) thường có màu sáng bóng, không bị phai, kể cả khi tiếp xúc với nước.
– Hạt dưa nhuộm bằng phẩm màu thực phẩm có màu đỏ nâu tự nhiên, không quá đậm, không sáng bóng, dễ bị phai, nhòe khi gặp nước nên màu rất dễ dính vào tay và da khi sử dụng. Khi để ẩm sẽ dính màu vào vải bông, vải lụa.
– Không nên chọn loại hạt có phết dầu lên vỏ bóng nhẵn. Nên chọn những loại hạt đỏ nâu, khi cầm hạt lên cắn thì tay, môi, lưỡi dính màu đỏ; hạt bên trong màu trắng ngà, có vị béo ngậy đặc trưng.
– Thử trước khi mua bằng cách cho cả hạt vào miệng để ngấm nước bọt rồi cho vào lòng bàn tay xoa xem có bị phai màu không.
– Khi thấy hạt dưa có màu lạ, mùi hôi dầu hay hôi mốc, ăn thấy vị đắng khác lạ thì không nên dùng và không nên mua, để tránh mắc bệnh.
Với hạt hướng dương
Khi chọn mua hạt hướng dương, người mua nên chọn hạt có màu sắc tự nhiên (không quá bóng, màu sắc không sặc sỡ), có mùi thơm tự nhiên… Nên chọn hạt hướng dương có những gạch khía đều nhau, mình hạt tròn, thuôn về phía đầu đều nhau. Không nên chọn hạt hướng dương mình dài vỏ vút về phía trước.
Để đảm bảo an toàn tốt nhất, người sử dụng nên mua hạt hướng dương sống về tự rang lấy. Trước khi rang nên rửa thật sạch hạt hướng dương sau đó phơi khô. Bằng cách này sẽ loại bỏ được cát bụi và các chất bảo quản.
Ngoài ra khi chọn mua hạt bí, hạt dưa, hạt hướng dương… người mua nên chọn những cơ sở sản xuất có uy tín, sản phẩm phải được đóng gói bảo đảm vệ sinh, có nhãn mác rõ ràng, có ghi rõ ngày sản xuất, hạn sử dụng và đặc biệt chú ý thông tin về phụ gia thực phẩm.
Cách chọn mứt
Khi chọn mua mứt Tết, ta nên chọn loại có bao bì, nhãn hiệu cũng như nguồn gốc rõ ràng. Các loại mứt cần có đủ giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm của cơ quan chức năng.
Đối với các loại mứt có màu sắc lòe loẹt, tươi sáng do sử dụng màu công nghiệp chứa nhiều kim loại nặng, có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người tiêu dùng, gây ung thư, rối loạn tiêu hóa hay thần kinh.
Mứt khô, ta có thể chọn loại có màu sắc tự nhiên, hạn chế mứt có nhiều màu tổng hợp. Khi mua, bạn nên chú ý hạn sử dụng, nhà sản xuất và mua ở nơi có uy tín. Chúng ta có thể dùng các giác quan nhìn, ngửi, nếm để phát hiện mứt có bị mốc, mùi hôi, chảy nước, mùi chua hay không. Việc chọn mứt rất quan trọng, giúp bảo vệ sức khỏe người thân trong gia đình.
GS Nguyễn Thùy Châu cũng cho biết thêm, nhiều cơ sở, nhà sản xuất sử dụng chất bảo quản nhưng thiếu hiểu biết về các chất đó.
Theo Ngày Nay
