Câu thành ngữ “ăn sáng như ông vua, ăn trưa như hoàng tử và ăn tối như người nghèo” để nói về tầm quan trọng của bữa ăn sáng. Thế nhưng, cuộc sống bận rộn ở thời hiện đại đã làm đảo ngược giá trị này!
Trong suy nghĩ của nhiều người, bữa sáng chỉ là bữa phụ. Còn lại, bữa trưa và chiều lại chính là lúc nạp năng lượng và dinh dưỡng tốt nhất. Vì thế theo họ, dù có thường xuyên bỏ qua bữa ăn sáng cũng không gây ảnh hưởng nghiêm trọng cho cơ thể. Tuy nhiên, theo PGS TS BS. Lâm Vĩnh Niên, Trưởng khoa Dinh dưỡng – Tiết chế Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết đây là một nhận định sai lầm rất lớn.
Bởi một buổi sáng nhiều năng lượng sẽ giúp bạn có một ngày làm việc hiệu quả, tự tin và dễ dàng vượt qua những thách thức cuộc sống. Có thể nói, bữa sáng quyết định thành công cho ngày làm việc hôm đó.
Nguy hại từ việc bỏ bữa sáng
Việc bỏ ăn sáng khiến cơ thể không nhận đủ năng lượng và các dưỡng chất cần thiết, đặc biệt là trẻ em và trẻ vị thành niên đang tuổi trưởng thành. Ngoài ra, những người có tuổi, người gầy, suy dinh dưỡng nếu bỏ bữa sáng sẽ càng thiếu dưỡng chất và suy dinh dưỡng nặng hơn. Chia sẻ thêm về mối nguy hại từ việc bỏ bữa ăn sáng, BS. Niên phân tích, việc bỏ hoặc ăn qua loa bữa sáng có thể khiến cơ thể không phục hồi dự trữ glycogen sau một đêm. Chính điều này sẽ dẫn đến đường huyết ở mức thấp, cơ thể cảm thấy đói, mệt mỏi.
Bên cạnh đó, các hoạt động chuyển hóa chậm lại do phải thích nghi với tình trạng không được cung cấp năng lượng từ bữa ăn. Hormone stress từ vỏ thượng thận cũng tăng bài tiết, tạo cảm giác lo lắng, bồn chồn. Ngoài ra, cũng có nghiên cứu cho thấy người bỏ bữa sáng có nguy cơ bệnh tim mạch cao, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường và hội chứng chuyển hóa.
Đặc biệt hơn, do không ăn sáng nên cơ thể buộc phải huy động lượng đường và protein được dự trữ sẵn để hoạt động. Từ đó, làm cho bề mặt da bị khô, mất dinh dưỡng và dễ xuất hiện nếp nhăn, nhất là ở vùng mắt và mặt.
Các lợi ích của việc ăn sáng
Theo BS. Niên, bữa sáng chính là bữa ăn đầu tiên trong ngày. Chúng sẽ giúp cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể để bắt đầu một ngày mới. Nhưng bên cạnh đó, chúng cũng đem lại nhiều lợi ích rất tốt cho sức khỏe con người như:
Giảm cảm giác đói
Ăn sáng giúp giảm cảm giác đói trong ngày, từ đó giúp tránh ăn quá mức vào những bữa ăn khác. Khi bỏ bữa sáng, bạn có thể cảm thấy đói và dễ ăn vặt hơn.
Chọn thực phẩm lành mạnh hơn
Nhiều nghiên cứu cho thấy người có thói quen ăn sáng thường sẽ lựa chọn thức ăn lành mạnh hơn người không có thói quen ăn sáng. Thói quen này có lợi cho sức khỏe.
Nhiều năng lượng
Ăn sáng sẽ cung cấp năng lượng cho cơ thể sau một khoảng thời gian dài. Bên cạnh đó, não và cơ cũng được sẽ được bổ sung nguồn năng lượng để bắt đầu ngày mới.
Có nên bỏ ăn sáng để giảm cân?
Lý giải về phương pháp nhịn ăn sáng để giảm cân đang được áp dụng nhiều, BS. Niên nhận định, nguyên tắc cơ bản của giảm cân là giảm tổng năng lượng ăn vào trong ngày, cũng như việc lựa chọn thực phẩm lành mạnh. Vì vậy việc bỏ bữa sáng có thể giúp giảm một phần năng lượng trong ngày. Tuy nhiên lại có nghiên cứu cho thấy bỏ bữa ăn sáng làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì.
Nếu muốn giảm cân, bạn cần quan tâm đến việc giảm năng lượng nạp vào trong từng bữa ăn thay vì cắt bỏ hẳn một bữa ăn nào đó. Nhất là bữa sáng vốn giúp cung cấp năng lượng đầu ngày cho cơ thể hoạt động.
Ngoài ra, bạn cũng cần lưu ý cơ cấu năng lượng trong bữa sáng và trưa phải đảm bảo cao hơn so với bữa chiều tối. Bởi sau khi ăn tối, chúng ta thường ít hoạt động thể lực. Do đó, cơ thể sẽ ít tiêu hao năng lượng và dễ tích lũy mỡ.
Những lưu ý để có bữa sáng chuẩn
Theo BS. Niên chia sẻ, một bữa sáng lành mạnh cần phải lưu ý đến chất lượng khẩu phần ăn. Có như vậy, nguồn năng lượng mà bạn nạp vào cơ thể mới thật sự phát huy hiệu quả của nó. Sau khi thức dậy, chúng ta nên vận động thể lực và hít thở sâu. Lúc đó, cảm giác thèm ăn sẽ đến và ăn uống bữa sáng sẽ ngon miệng hơn. Dưới đây là một số lưu ý bạn có thể tham khảo để tạo nên bữa sáng toàn diện và tốt cho sức khỏe về sau:
Tránh các loại đường đơn giản, carbohydrate đã tinh chế.
Sử dụng ngũ cốc nguyên hạt.
Dùng đạm từ thịt nạc, cá hoặc các loại đậu, hạt và tăng cường rau xanh.
Với các món nước smoothie, nên dùng sữa chua ít đường hoặc không đường. Nếu uống sữa, bạn nên thay thế bằng sữa tươi không đường ít béo hoặc sữa hạt.
Tránh ăn trái cây thay cho bữa sáng. Bởi các loại hoa quả thường chứa ít protein và calo nên không thể cung cấp đủ năng lượng cần thiết cho cơ thể.
Huyền Lương/ TTGĐ