Dâm bụt được xem là loại hoa dân dã và quen thuộc trong đời sống văn hóa, tâm linh của người dân Châu Á. Nó còn là quốc hoa của Hàn Quốc và Malaysia. Hoa, lá, cành, rễ cây dâm bụt đều được dùng trong đông y để chữa nhiều loại bệnh.
Dâm bụt, hay còn gọi là râm bụt, bông bụp… là loại cây nhỡ, cao từ 1 đến 2m, lá đơn, mọc cách, phiến lá khía răng cưa. Cây hoa dâm bụt là một loại thảo dược có nhiều công dụng, thường mọc ở vùng nhiệt đới, nhất là các quốc gia thuộc vùng Đông Á. Hoa dâm bụt to, màu đỏ hồng, cũng có loại màu trắng hồng, màu vàng, hoa thường mọc ở nách lá hay đầu cành. Ở Việt Nam, cây dâm bụt mọc hoang ở nhiều vùng và được trồng làm cây cảnh. Cây dâm bụt còn cho lá, hoa, rễ đều dùng làm thuốc chữa bệnh.
Theo Đông y, lá dâm bụt vị nhạt, nhớt, tính bình, có tác dụng làm dịu, an thần, tẩy nhẹ, nhuận tràng, chữa viêm niêm mạc dạ dày, ruột, đại tiện ra máu, kiết lỵ, mụn nhọt, ghẻ lở, mộng tinh, đới hạ.
Hoa dâm bụt vị ngọt, tính bình có tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu, tiêu thũng, sát trùng, chữa kinh nguyệt không đều, khó ngủ, hồi hộp, đái đỏ.
Vỏ rễ dâm bụt vị ngọt, tính bình, có tác dụng điều kinh, chống ho tiêu viêm, chữa viêm tuyến mang tai, viêm kết mạc, viêm khí quản, viêm đường tiết niệu, viêm cổ tử cung, bạch đới, kinh nguyệt không đều, mất kinh.
Sau đây, bài viết xin giới thiệu đến các bạn một số bài thuốc dân gian chữa bệnh từ cây dâm bụt. Hy vọng các bạn sẽ tích lũy thêm kiến thức và bỏ túi những bài thuốc quý để chữa bệnh cho bản thân và gia đình mình.
1. Trị kinh nguyệt không đều
Nguyên liệu:
+ Vỏ rễ dâm bụt 30g.
+ Lá huyết dụ 25g.
+ Ngải cứu 10g.
Sắc uống mỗi ngày 1 thang, chia làm 3 lần/ngày. Uống 3 ngày, uống trước hành kinh 7 ngày.
2. Trị viêm kết mạc
Nguyên liệu: rễ dâm bụt 30g.
Sắc uống mỗi ngày 1 thang, chia 3 lần/ngày, dùng từ 2-3 tháng.
3. Trị chứng di tinh
Nguyên liệu:
+ Hoa dâm bụt 10g.
+ Hạt sen 30g.
Sắc uống mỗi ngày 1 thang, uống trong 10 ngày liền.
4. Trị viêm tuyến mang tai
Nguyên liệu: lá dâm bụt 30g.
Sắc uống mỗi ngày 1 thang, uống trong 3 ngày.
Nơi mang tai đau, dùng hoa dâm bụt 20g giã nát đắp ngoài.
5. Trị bệnh kiết lỵ
Nguyên liệu:
+ Hoa dâm bụt kép 10g.
+ Lá mơ lông 8g.
+ Trứng gà một quả.
Đập trứng vào thuốc đã thái nhỏ, trộn đều, cho vào chén chưng cách thủy hoặc hấp cơm cũng được, ăn hết một lần, dùng 2-3 ngày sẽ hiệu quả.
6. Trị chứng mất ngủ
Nguyên liệu:
+ Lá dâm bụt 15g.
+ Hoa nhài 12g.
Sắc uống vào buổi chiều trong 5 ngày liền (dùng cây dâm bụt kép).
7. Trị ho
Nguyên liệu:
+ Quả dâm bụt kép 5g.
+ Gừng 3g.
+ Nghệ 8g.
+ Ngải cứu 8g.
Sắc uống mỗi ngày 1 thang, chia làm 3 lần trong ngày.
8. Trị thống kinh
Nguyên liệu:
+ Hoa dâm bụt kép 5g.
+ Ngải cứu 5g.
+ Bồ kết 3g.
Sắc uống mỗi ngày 1 thang, chia làm 3 lần/ngày, uống trong 15 ngày liền trước kỳ kinh 20 ngày.
Minh Lượng/Starpress