Cây dừa cạn không những là cây cảnh đẹp mà còn chữa được một số căn bệnh như ung thư bạch cầu, trĩ, zona, cao huyết áp…
Dừa cạn, còn gọi là trường xuân, hoa hải đằng, bông dừa, dương giác. Cây nhỏ, cao 0,4-0,8m, có bộ rễ rất phát triển, thân gỗ ở phía gốc, mềm ở phần trên. Cây mọc thành bụi dày, có cành đứng. Lá mọc đối, thuôn dài, đầu lá hơi nhọn, phía cuống hẹp nhọn, dài 3-8cm, rộng 1-2,5cm.
Hoa dừa cạn màu trắng hoặc hồng, mùi thơm, mọc riêng lẻ ở các kẽ lá phía trên. Quả gồm 2 đại, dài 2-4cm, rộng 2-3mm, mọc thẳng đứng, hơi ngả sang hai bên. Trên vỏ có vạch dọc, đầu quả hơi tù, trong quả chứa 12-20 hạt nhỏ màu nâu nhạt, hình trứng, trên mặt hạt có các hột nổi thành đường chạy dọc. Mùa hoa quả gần như quanh năm.
Cây dừa cạn mọc hoang dại và được trồng ở nhiều nước nhiệt đới như Việt Nam, Ấn Ðộ, Indonesia, Philippines, Braxin… Ở Việt Nam, cây gặp nhiều nhất tại các tỉnh gần biển, nhưng khắp nơi đều trồng được, trước đây chỉ được trồng làm cảnh, gần đây đã được trồng để thu hoạch lấy cây, lá và rễ chế thuốc.
Theo kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học, dừa cạn có thể hỗ trợ trị ung thư, chống sự phân chia tế bào, nhất là đối với ung thư bạch huyết, ung thư ruột già. Theo Đông y, dừa cạn có tác dụng làm săn, chống viêm, hạ áp, được sử dụng để điều trị một số bệnh: viêm đại tràng, bệnh trĩ, khí hư bạch đới, tăng huyết áp, viêm nhiễm phần phụ, kinh bế, zona, phong ngứa, đái tháo đường, vàng da…
1. Trị bệnh cao huyết áp
Dừa cạn hỗ trợ cho việc điều trị cao huyết áp. Chỉ cần bạn sắc thuốc theo công thức sau và dùng: dừa cạn 160g, lá đinh lăng 180g, hoa hòe 150g, cỏ xước 160g, đỗ trọng 120g, chi tử 100g, cam thảo đất 140g.
Các vị thuốc đem sao giòn, tán vụn, trộn đều, bảo quản trong hộp kín tránh ẩm.
Cách dùng: hãm nước sôi vào ấm chuyên, để sau 10 phút là có thể dùng được. Uống thay trà trong ngày. Mỗi ngày chỉ dùng 40g.
2. Trị ung thư bạch cầu
Từ năm 1952, y học đã phát hiện ra dược tính của dừa cạn. Đặc biệt, bác sĩ Clark Noble ở Canada đã khám phá ra khả năng điều trị bệnh ung thư bạch cầu của cây dừa cạn. Các thành phần vincristin, vinblastin khi tách chiết từ cây dừa cạn thành dạng thuốc tiêm sẽ có tác dụng lớn trong việc ức chế tế bào hoặc sự phân bào. Cho nên chúng hạn chế được việc hình thành bạch cầu thừa ở bệnh nhân ung thư máu.
Cho đến ngày nay, y khoa vẫn chưa tìm ra phương pháp gì điều trị bệnh bạch cầu tốt hơn nên chiết xuất dừa cạn càng trở nên quý giá đối với bệnh nhân ung thư máu.
Để hỗ trợ điều trị ung thư bạch cầu, bạn có thể lấy từ 15 – 20g thân lá dừa cạn khô, sao vàng, sắc uống, chia từ 2 – 3 lần uống trong ngày.
Tuy nhiên, không phải cứ dùng trà dừa cạn thì chữa được ung thư, bởi một liều tiêm vincristin, vinblastin có hàm lượng rất cao, việc dùng các thành phần này cũng dễ bị ngộ độc nên cần có sự hướng dẫn của bác sỹ điều trị.
3. Trị bệnh trĩ
Dừa cạn hỗ trợ trong việc trị bệnh trĩ, búi trĩ sưng đau, tiết dịch, chảy máu tươi.
Bài thuốc như sau: dùng hoa và lá dừa cạn, lá thầu dầu tía. Hai thứ đem giã nhỏ đắp tại chỗ băng lại.
Kết hợp đồng thời uống bài thuốc sau: dừa cạn (sao vàng) 20g, cỏ mực 20g, phòng sâm 16g, hoàng kỳ 12g, đương quy 12g, bạch truật 16g, thăng ma 10g, sài hồ 10g, trần bì 10g, cam thảo 12g. Sắc 3 lần, uống 3 lần, ngày dùng 1 thang. Dùng thuốc trong 10 ngày liền. Sau đó, nghỉ trong 3 – 4 ngày, sau đó uống tiếp đợt 2.
4. Trị chứng tiêu khát
Chứng tiêu khát là hiện tượng khát nhiều, uống nhiều, tiểu nhiều.
Bài thuốc chữa chứng tiêu khát như sau: dừa cạn 16g, cát căn 20g, thạch hộc 12g, hoài sơn 16g, sơn thù 12g, đan bì 10g, khiếm thực 12g, khởi tử 12g, ngũ vị 10g. Sắc 3 lần, uống 3 lần, mỗi ngày dùng 1 thang.
5. Trị u xơ tuyến tiền liệt
Dùng dừa cạn 12g, huyền sâm 12g, xuyên sơn 10g, chè khô 12g, trinh nữ hoàng cung 5g, cát căn 16g, bối mẫu 10g, đinh lăng 16g. Sắc uống ngày 1 thang, chia làm 3 lần.
6. Trị bệnh zona (giời leo)
Dừa cạn (sao vàng hạ thổ) 16g, thổ linh 16g, bạch linh 10g, kinh giới 12g, chi tử 10g, nam tục đoạn 16g, cam thảo đất 16g, hạ khô thảo 16g. Sắc uống ngày 1 thang, sắc 3 lần, uống 3 lần giúp điều trị bệnh zona.
7. Trị chứng mất ngủ
Dùng 20g thân, lá dừa cạn khô, sao vàng, 12g lá vông nem, 12g hạt muồng sao đen, sắc uống trước khi đi ngủ.
8. Trị chứng rong kinh
Dùng từ 20 – 30g dừa cạn sao vàng (toàn cây có cả hoa và rễ), sắc lấy nước, uống liên tục từ 3 – 5 ngày.
9. Trị bệnh lỵ trực trùng
Lỵ trực trùng là chứng bệnh đi ngoài nhiều lần, bụng đau từng cơn, phân có chất nhầy, có máu mũi, sút cân nhanh.
Bài thuốc chữa lỵ trực trừng như sau: dừa cạn (sao vàng hạ thổ) 20g, cỏ sữa 20g, cỏ mực 20g, chi tử 10g, lá khổ sâm 20g, hoàng liên 10g, rau má 20g, đinh lăng 20g. Đổ 3 chén nước sắc lấy 1,5 chén, chia 3 lần uống trong ngày.
Minh Lượng/Starpress